Systemy bezigłowe

Zawór bezigłowy/ łącznik bezigłowy

To element linii infuzyjnej (do podawania leków i płynów infuzyjnych), powszechnie stosowany w terapiach dożylnych do zabezpieczania linii naczyniowej pacjenta.

Zawory bezigłowe składają się z membrany i obudowy; zwykle mają końcówkę typu Luer. Łącznik bezigłowy z blokadą typu luer służy do łączenia strzykawek i/lub zestawów do podawania z wejściem do cewnika naczyniowego.

Ze względu na ciśnienie generowane przy odłączaniu rozróżnia się następujące ich rodzaje:

  • zawory z nadciśnieniem – w momencie odłączania wypychają krew z końcówki cewnika,
  • zawory z podciśnieniem – w momencie odłączania zasysają krew do światła cewnika,
  • zawory bezciśnieniowe – nie wywołują przemieszczenia płynu w końcówce cewnika.

Bezigłowy dostęp naczyniowy pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa podawania płynów oraz ogranicza skażenie miejsca dostępu drobnoustrojami. Oprócz tego łączniki bezigłowe zmniejszają ryzyko zakłuć personelu i ułatwiają obsługę kaniul, zapobiegając wypływowi krwi.

Kiedy stosować systemy bezigłowe?

Systemy beizgłowe są szczególnie wskazane u pacjentów, którzy otrzymują przerywaną infuzję roztworów i leków. Łączniki bezigłowe występują w formie pojedynczych korków zamykających światło cewnika lub końcówek zintegrowanych z drenem przedłużającym.

Zasady pielęgnacji miejsca wkłucia pośredniego

  1. Po przeprowadzeniu procedury wprowadzenia cewnika do światła naczynia jego koniec należy zabezpieczyć łącznikiem bezigłowym, jeśli to możliwe ze zintegrowanym drenem przedłużającym (oddalenie portu wejściowego od światła kaniuli zmniejsza odsetek infekcji i ryzyko mechanicznego podrażnienia żył wywołanego nadmiernych poruszaniem kaniuli).
  2. Jeśli system bezigłowy nie został założony w momencie umieszczenia cewnika w naczyniu należy założyć go podczas kolejnej manipulacji przy cewniku zamiast korka zabezpieczającego.
  3. Przed użyciem łącznika bezigłowego należy przygotować go do podłączenia strzykawki/drenu do infuzji:a) przeprowadzić aktywną dezynfekcję poprzez energiczne, mechaniczne przecieranie łącznika przez 5-15 sekund przy użyciu gazika zawierającego 70% alkohol izopropylowy lub chlorheksydynę na bazie alkoholu, odpowiedniej do stosowania z wyrobami medycznymi lubb) przeprowadzić dezynfekcję pasywną, nakładając jednorazowy korek zawierający środek dezynfekujący (np. 70% alkohol izopropylowy, alkohol jodowany). Należy postępować zgodnie ze wskazówkami producenta dotyczącymi czasu uzyskania skuteczności po założeniu korka i maksymalnej długości działania. Po zdjęciu wyrzuć zużyte korki dezynfekcyjne i nie podłączać ponownie do łącznika bezigłowego
  4. Po odłączeniu strzykawki/drenu infuzyjnego należy: a) zabezpieczyć łącznik bezigłowy korkiem do dezynfekcji pasywnej lub b) jeśli nie jest dostępny korek do dezynfekcji pasywnej pozostawić łącznik bezigłowy bez korka typu luer-lock.
  5. Wymianę systemu bezigłowego należy przeprowadzić zgodnie z zaleceniem producenta (np. 7 dni; zazwyczaj nie częściej niż co 96 godzin).

Zasady prawidłowego korzystania z systemów bezigłowych

  1. w przypadku wlewu ciągłego stosowanie łączników bezigłowych jako dodatkowego elementu pomiędzy cewnikiem naczyniowym, a zestawem do infuzji są nieznane,
  2. należy upewnić się, że wszystkie złącza typu luer są zabezpieczone, aby zapobiec niezamierzonym rozłączeniom i wyciekom w systemie infuzyjnym,
  3. należy unikać używania łącznika bezigłowego do przetaczania krwinek czerwonych (RBC) oraz gdy wymagana jest ciągła infuzja roztworów krystaloidów o dużym przepływie (zmniejszają szybkość infuzji)

Referencje

  1. Gorski LA, Hadaway L, Hagle ME i wsp. Infusion Therapy Standards of Practice, 8th Edition. J Infus Nurs. 2021 Jan-Feb 01;44(1S Suppl 1):S1-S224.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *