Wskazania

Wskazania do konkretnego dostępu naczyniowego są przedstawione w wielu wytycznych i rekomendacjach i chociaż ostateczną decyzję podejmuje zespół w oparciu o kryteria kliniczne to warto kierować się propozycjami zawartym w literaturze.

Według European Recommendations for Proper Indication and Use of Peripheral venous access (ERPIUP) wskazania do konkretnych obwodowych dostępów naczyniowych opierają się głównie na przewidywanym czasie trwania leczenia.

Przydatnym opracowaniem może być konsensus MAGIC opublikowany w:

Chopra V, Flanders SA, Saint S, et al. The Michigan Appropriateness Guide for Intravenous Catheters (MAGIC): Results From a Multispecialty Panel Using the RAND/UCLA Appropriateness Method. Ann Intern Med. 2015;163(6 Suppl):S1-S40. doi:10.7326/M15-0744.

oraz

Moureau N, Chopra V. Indications for peripheral, midline and central catheters: summary of the MAGIC recommendations. Br J Nurs. 2016;25(8):S15-S24. doi:10.12968/bjon.2016.25.8.S15

Krótka kaniula dożylna (ang. PIVC – Peripheral Intravenous Catheter)

  • Dostęp ratunkowy, infuzje planowe ciągłe i przerywane
  • Obwodowe infuzje bez niezgodności farmaceutycznych
  • Preferowane miejsce kaniulacji: żyły przedramienia

Krótka kaniula dożylna z wykorzystaniem ultrasonografii (ang. PIV-USG)

  • Trudny dostęp dożylny wymagający >2 prób
  • Leczenie <6 dni lub mniej, a następnie zmiana na cewnik pośredni, jeśli terapia <14 dni
  • Może być wymagana kaniula dłuższa niż standardowa (>45 mm)

Cewnik pośredni (ang. MC – Midline Catheters)

  • Trudny dostęp dożylny do terapii 6-14 dni
  • Bardziej niezawodny niż krótka kaniula pod kontrolą USG
  • Może być warunkowo wykorzystany w warunkach intensywnej terapii
  • Stosunek średnicy cewnika do średnicy żyły powinien wynosić maksymalnie 1:3 (dla średnicy żyły 4 mm cewnik 4 Fr)

Cewnik centralny wprowadzany obwodowo (ang. PICC – Peripherally Inserted Central Catheter)

  • Infuzje roztworów niebezpiecznych dla żył obwodowych lub niezgodnych farmaceutycznie: leki drażniące naczynia, wazoaktywne, żywienie pozajelitowe, roztwory >600 mOsm/l
  • Stosunek średnicy cewnika do średnicy żyły powinien wynosić mniej niż 45%

Cewnik centralny wprowadzany centralnie (ang. CICC – Centralny Inserted Cetral Catheter)

  • Infuzje roztworów niebezpiecznych dla żył obwodowych lub niezgodnych farmaceutycznie: leki drażniące naczynia, wazoaktywne, żywienie pozajelitowe, roztwory >600 mOsm/l
  • Pacjenci w stanie krytycznym wymagający leków wazopresyjnych, monitorowania hemodynamicznego

Cewnik centralny tunelizowany (Broviac, Hickman, Groshong)

  • Infuzje roztworów niebezpiecznych dla żył obwodowych lub niezgodnych farmaceutycznie: – leki drażniące naczynia, wazoaktywne, roztwory >600 mOsm/l
  • Długotrwała infuzja żywienia pozajelitowego, chemioterapii i innych

Wszczepiony port naczyniowy (ang. IVAD – Implanted Venous Access Device)

  • Infuzje roztworów niebezpiecznych dla żył obwodowych lub niezgodnych farmaceutycznie: leki drażniące naczynia, wazoaktywne, roztwory >600 mOsm/l
  • Długotrwała infuzja żywienia pozajelitowego, chemioterapii i innych